Ach te skoki... (rozwojowe)

Jedni uważają, że coś takiego nie istnieje, że dzieci po prostu mają "gorsze dni" jak każdy i nie wiążą ich z rozwojem Maluszka. Inni mówią, że ich dzieci przechodzą je "książkowo", po każdym skoku posiadają wymienione w różnych źródłach nowe umiejętności, których nie posiadały wcześniej, a w trakcie są marudne, nie chcą jeść lub wręcz przeciwnie i mają problemy ze spaniem w ciągu dnia. A jak jest z tym u nas?

Osobiście sądzę, że skoki rozwojowe są jak najbardziej "prawdziwe". Patrząc na mojego Syna, mam wrażenie, że u niemowląt chyba wszystko odbywa się skokowo - przyrost wagi, centymetrów, to dlaczego nie nabywanie nowych umiejętności?

Michaś niewątpliwie miewa gorsze okresy, w których staje się marudny, niezadowolony, mniej się uśmiecha i chce tylko przytulać się do mamy i być noszony na rękach. Pokrywają się one mniej więcej z okresami skoków rozwojowych. Co do nabywanych nowych umiejętności, trzeba wziąć bardzo dużą poprawkę na to co podają książki czy strony internetowe. Każde dziecko rozwija się "po swojemu" i w tym temacie będą na pewno duże rozbieżności - pewne umiejętności nabędzie szybciej, inne później.

Pierwszy skok rozwojowy przypada na 5 tydzień i okres marudzenia trwa około tygodnia. Dziecko w tym czasie zaczyna postrzegać świat zupełnie inaczej niż do tej pory - wyostrzają się zmysły, a nadmiar bodźców może rozdrażnić dodatkowo Maluszka. Nasz Michaś w tym okresie w zasadzie non stop płakał - prawie ciągle nosiłam go na rękach, a w ciągu dnia spał tylko u mnie na klatce piersiowej. Nowe umiejętności, które nabywa dziecko to (u nas wszystkie się pojawiły):

• patrzy uważniej i słucha uważniej
• jest bardziej świadome dotyku i zapachów
• uśmiecha się po raz pierwszy świadomie
• może płakać prawdziwymi łzami

Drugi skok rozwojowy ma miejsce w okolicach 8 tygodnia. Trudne dni trwają przez około 2 tygodnie. Niemowlę w tym czasie dostrzega wzorce w otoczeniu. Zaczyna też interesować się swoimi rączkami, potrafi trzymać przez chwilę zabawkę. W tym okresie Michaś też był płaczliwy, ale nie aż tak jak przy pierwszym skoku. Nowe umiejętności:

• podnosi główkę w pozycji na brzuszku
• macha rączkami i kopie nóżkami, ale nieskoordynowanie
• dotyka przedmiotów i próbuje je łapać (Michałek dotykał przedmioty, ale próby chwytania nastąpiły troszkę później)
• patrzy na ludzi wokół, przygląda się twarzom
• interesują go świecące przedmioty
• wydaje krótkie dźwięki i słucha siebie
• lubi piosenki

Trzeci skok rozwojowy wypada w okolicach 12 tygodnia i trwa około tygodnia. W tym okresie Maluch uczy się rozpoznawać zmiany np. tonu głosu, zapachu i różnie na nie reagować. Ruchy rączek stają się płynniejsze, zaczyna wodzić oczami np. za osobą chodzącą po pokoju. Dziecko bada rączkami ubranka, koce, zabawki. Zaczyna też się nudzić, sprawdza co może zrobić ze swoim głosem. Nowe umiejętności:

• może podnosić się do pozycji siedzącej trzymając się dłoni rodzica (Michaś zaczął podnosić się w ten sposób dopiero niedawno, w połowie 5 miesiąca)
• łapie przedmioty obiema rączkami i wkłada je do buzi
• bawi się swoimi rączkami
• robi bąbla ze śliny (nasz Syn zaczął je robić wcześniej, około 9 tygodnia)
• zaczyna piszczeć i zmieniać ton głosu

Czwarty skok rozwojowy trwa stosunkowo długo - może rozpocząć się już w 14 tygodniu i trwać do 19 tygodnia. My mieliśmy szczęście, bo Michaś stał się marudny dopiero w okolicach 17 tygodnia. Nowe umiejętności , które dziecko nabywa to łączenie pewnych czynności w sekwencje (np. dziecko zaczyna rozumieć, że jak potrząśnie grzechotką to ona wyda dźwięk). Nowe umiejętności:

• przewraca się brzuszka na plecy i odwrotnie
• w pozycji na brzuszku podnosi tułów opierając się na rączkach
• próbuje raczkować, przypomina to czołganie się
• rusza ustami, lubi wystawiać język
• próbuje przekładać przedmioty z ręki do ręki
• wkłada wszystko do buzi - gryzie, liże, żeby zbadać co to
• reaguje na własne odbicie w lustrze
• szuka rodziców
• reaguje na własne imię
• próbuje wymawiać spółgłoski
• cmoka ustami gdy chce jeść i odpycha butelkę czy pierś gdy się naje
• może świadomie zrzucać zabawki na podłogę (Synek jeszcze nie rzuca zabawkami, reszta umiejętności się zgadza)

Piąty skok ma miejsce między 22 a 26 tygodniem życia dziecka. Malec zaczyna rozróżniać ludzi obcych i znajomych, dostrzega związki między ludźmi. Jak dalej będzie się rozwijał Michaś zobaczymy. Nowe umiejętności, które nabywa niemowlę:

• dziecko może samo siadać
• zaczyna chwytać przedmioty za pomocą kciuka i palca wskazującego
• trzymając przedmioty w obu rączkach może uderzać nimi o siebie
• zaczyna naśladować machanie ręką na pożegnanie
• patrzy na szczegóły, np. metkę przy zabawce
• przenosi wzrok z jednego obrazka na drugi w książce
• protestuje gdy rodzic wychodzi z pokoju (lęk separacyjny)

Szósty skok rozwojowy przypada na 33-37 tydzień. Dziecko domaga się noszenia na rękach i potrafi wykorzystać swój płacz w tym celu. W tym okresie porządkuje w swojej główce świat - rozumie, że kot to nie tylko ten nasz Mruczek, ale każdy inny (nawet w książeczce). Auto może być czerwone, ale jeśli będzie srebrne to też będzie autem. W tym okresie pomocne będą wspólne zabawy i oglądanie książeczek, pokazywanie i nazywanie poszczególnych przedmiotów. Nowe umiejętności:

• pokazuje, że coś je bawi
• potrafi pokazać określone kształty
• może być zazdrosne gdy mama bierze na ręce inne dziecko
• przytula swoje zabawki
• robi miny do siebie w lustrze
• burzy np. wieżę z klocków, aby zobaczyć jak jest zrobiona.

Siódmy skok między 41 a 46 tygodniem życia jest ostatnim skokiem rozwojowym przed ukończeniem pierwszego roku życia. Dziecko zaczyna znajdować i tworzyć sekwencje przy pomocy wszystkich zmysłów. Rozumie co do siebie pasuje (wkłada kwadratowy klocek do kwadratowego otworu), oraz że niektóre zdarzenia następują z reguły po sobie. Nowe umiejętności:

• pokazuje przedmioty i chce by rodzic je nazywał
• zaczyna budować z klocków
• mówi "nie" i oczekuje, aby uszanować jego zdanie
• naśladuje głosy zwierząt
• próbuje rysować
• zaczyna stawiać pierwsze kroki
• schodzi tyłem np. ze schodów
• daje do zrozumienia gdy chce się bawić
• gdy chce do czegoś dosięgnąć, szuka po czym może się wspiąć
• próbuje celować gdy czymś rzuca
• szuka przedmiotu ukrytego przez rodzica i samo ukrywa zabawki i śmieje się gdy rodzic je znajdzie
• "dzieli się" tym co je.

Jednak po ukończeniu pierwszego roku życia skoki rozwojowe się nie kończą - dziecko w dalszym ciągu rozwija się i ma bardziej burzliwe okresy, jednak mogą one wyglądać inaczej i trwać dłużej (choćby "słynny" bunt dwulatka). Zostaje am uzbroić się w duże pokłady cierpliwości i patrzeć jak szybko nasze dzieci rosną i nabywają nowych umiejętności.